Wake-up call: slechts derde scheepvaartbedrijven heeft doelen gesteld voor verminderen van voetafdruk

Nu de Europese Unie op het punt staat een definitief besluit te nemen over haar handelsregeling voor maritieme emissies en andere landen hun aandacht steeds meer richten op het koolstofvrij maken van hun economie, neemt de druk toe om de mondiale maritieme industrie tot zinvolle emissiereducties te brengen. Maar ondanks de toenemende veiligheid voor de industrie blijkt uit een nieuwe analyse dat iets meer dan een derde van de grote scheepvaartmaatschappijen duidelijke doelstellingen heeft geformuleerd voor het reduceren van haar ecologische voetafdruk te komen of zinvolle toezeggingen heeft gedaan om de uitstoot te beperken.

Daarmee loopt de scheepvaart achter op andere grote segmenten, zegt het Maersk Mc-Kinney Møller Center for Zero Carbon Shipping, dat de evaluatie publiceerde, en noemt zijn rapport een ernstige wake-up call voor de maritieme industrie. "De stand van zaken van het verminderen van de ecologische voetafdruk in de maritieme industrie laat zien dat er weliswaar vooruitgang is geboekt, maar dat er nog een lange weg te gaan is voordat de industrie net-zero bereikt binnen de beperkte tijd die nog rest om over te stappen," schrijven de analisten van het onafhankelijke onderzoek- en ontwikkelingscentrum.

Slechts 33 van de 94 grote scheepvaartmaatschappijen (35 procent) hebben een duidelijk uitgesproken doelstelling om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn of hebben zich verbonden tot IMO-doelstellingen van 50 procent absolute vermindering in 2050 ten opzichte van het niveau van 2008, meldt het centrum. Voor de beoordeling is geput uit de gepubliceerde decarbonisatie-ambities en -acties van de grootste maatschappijen naar eigendomscapaciteit in de segmenten tanker, bulk, container, en RO/RO-car. Samen, zo meldt het centrum, veroorzaken deze vier segmenten een aanzienlijk deel (70 procent) van de wereldwijde maritieme emissies.

Met 100.000 schepen die jaarlijks ongeveer 300 miljoen ton brandstof verbruiken, schatten analisten dat de scheepvaartindustrie verantwoordelijk is voor ongeveer drie procent van de wereldwijde koolstofuitstoot. Het centrum merkt op dat, naarmate andere industrieën de klimaatuitstoot aanpakken, het aandeel van de scheepvaart de komende decennia waarschijnlijk zal toenemen. Uit hun analyse blijkt dat de containerindustrie het hoogste ambitieniveau heeft: 16 van de 30 grootste bedrijven in het segment hebben emissiedoelstellingen vastgesteld voor een tijdlijn van 2050. Dit vertaalt zich in 69 procent van de totale containerzeevlootcapaciteit in eigen draagvermogen.

"Transparantie is de sleutel voor de overgang, en het lijdt geen twijfel dat reders en exploitanten steeds transparanter zullen moeten zijn over klimaatdoelstellingen en -maatregelen - niet alleen tegenover de regelgevers, maar ook om te voldoen aan de verwachtingen van klanten, investeerders, verzekeringen, het grote publiek - en niet in de laatste plaats de werknemers," zei Cerup-Simonsen.

Ze erkennen echter ook dat voor het bereiken van de langetermijndoelstelling van decarbonisatie nieuwe brandstofsoorten en een systemische verandering binnen de industrie nodig zijn. Om de ontwikkeling van levensvatbare technologieën te versnellen, roept het centrum op tot een gecoördineerde inspanning binnen het toegepast onderzoek in de hele toeleveringsketen.

Het centrum zegt dat actie van reders nodig is, maar roept ook de regelgevende instanties op om meer vaart te zetten achter de invoering van verplichte rapportage over klimaatgerelateerde effecten, die door een derde partij gecontroleerd moet worden. Ze concluderen dat nieuwe wetgeving nodig zal zijn om de overgang naar decarbonisatie mogelijk te maken, maar dat de scheepvaartindustrie voor ernstige uitdagingen staat om de achterstand op andere industrieën in te lopen.